Początki Towarzystwa
Z tradycji historycznej Bronowic Małych wyrosło Towarzystwo Przyjaciół Bronowic. W 1995, rok po uroczystych obchodach Jubileuszu 700-lecia lokacji Bronowic, grupa młodych wówczas osób, mieszkańców Bronowic Małych, zaangażowana w przygotowania i organizację Jubileuszu odkrywała dawne dzieje Bronowic Małych, ich tradycje i kulturę. Ogarnęła ich chęć przekazywania i dzielenia się tą wiedzą z innymi. Młodzi ludzie zrozumieli, że nie można porzucać zapoczątkowanych w czasie obchodów rocznicowych planów oraz pomysłów, a zdobytą wiedzą powinni podzielić się z pozostałymi mieszkańcami Bronowic Małych. Odkrycie 700-letniej historii Bronowic, utożsamianie się z miejscem, skąd pochodzą, gdzie żyją i pracują było inspiracją do powstania naszego stowarzyszenia. Inicjatorami powstania TPB byli: Grzegorz Baran, Małgorzata Bryła, Monika Gocyk, Wojciech Hausner, Barbara Miszczyk, Stanisław Młodzianowski, Leszek Pilawski, Anna Rydlówna i Paweł Wierzbicki (pierwszy długoletni prezes TPB). Honorowym prezesem TPB został były proboszcz parafii pw. św. Antoniego w Bronowicach Małych, ks. prałat Leopold Witek. Honorowym członkiem naszego stowarzyszenia zostali ks. Kardynał Franciszek Macharski i Krystyna Tetmajer-Skąpska, najmłodsza córka Włodzimierza Tetmajera.
I tak 25 maja 1995 roku powstało Towarzystwo Przyjaciół Bronowic. Dzień 9 maja – data lokacji Bronowic – jest świętem Towarzystwa. Siedziba TPB mieści się przy ul. Pod Strzechą 16. Członkiem Towarzystwa może zostać każdy, kto mieszka lub mieszkał w Bronowicach, kto traktuje Bronowice jak swoją „Małą Ojczyznę”, stara się włączać w inicjatywy służące ich rozwojowi.
I tak 25 maja 1995 roku powstało Towarzystwo Przyjaciół Bronowic. Dzień 9 maja – data lokacji Bronowic – jest świętem Towarzystwa. Siedziba TPB mieści się przy ul. Pod Strzechą 16. Członkiem Towarzystwa może zostać każdy, kto mieszka lub mieszkał w Bronowicach, kto traktuje Bronowice jak swoją „Małą Ojczyznę”, stara się włączać w inicjatywy służące ich rozwojowi.
Cele Towarzystwa
Cele Towarzystwa to między innymi: upowszechnianie wiedzy o dawnych Bronowicach Małych położonych na obszarze Dzielnicy VI Bronowice, kultywowanie tradycji, troska o stan i ochrona zabytków i pamiątek w Bronowicach, inspirowanie i popieranie wszelkich inicjatyw o charakterze społeczno-użytecznym i kulturalnym. Przybliżamy sylwetki osób, które los związał z Bronowicami. TPB identyfikuje się z lokalną społecznością, z mieszkańcami, angażuje się w sprawy społeczne i aktywizuje środowisko mieszkańców. Rozbudza zainteresowania mieszkańców Bronowic historią miejsca ich urodzenia i zamieszkania.
Towarzystwo Przyjaciół Bronowic realizuje powyższe cele przez następujące działania i inicjatywy:
Zainspirowani obrazem Włodzimierza Tetmajera „Święcone w Bronowicach”, razem z bronowicką parafią pw. św. Antoniego, organizujemy w Wielką Sobotę uroczyste święcenie pokarmów na placu przed kościołem. Dzielimy się z zebranymi mieszkańcami święconym jajkiem, składamy sobie wzajemnie życzenia świąteczne. Dla dzieci i młodzieży organizowany jest konkurs na najpiękniejszą pisankę.
Od 2003 roku TPB współorganizuje Święto ulicy Tetmajera w Bronowicach Małych. Przy tej okazji w celu popularyzacji twórczości malarskiej Włodzimierza Tetmajera, patrona święta, wydajemy pocztówki z reprodukcjami jego obrazów. Staramy się w programie festynu nawiązywać do tradycji i kultury Bronowic. Przygotowujemy konkursy historyczne, a także prezentujemy lokalne potrawy i wypieki.
Ważnym elementem działalności TPB jest opieka nad bronowickimi kapliczkami, które są wyrazem przywiązania naszych przodków do tradycji i religii. Z naszej inicjatywy została wyremontowana w latach 1999–2000 kapliczka pw. św. Jakuba z 1867 roku. 25 lipca, czyli w dniu św. Jakuba, patrona kapliczki, odprawiana jest w niej Msza św. z udziałem mieszkańców. W okresie świąt Bożego Narodzenia ustawiamy tam szopkę. TPB było też inicjatorem remontu i kompleksowej konserwacji w 2005 roku figury Najświętszej Panny Marii, ufundowanej w 1850 roku przez proboszcza kościoła Mariackiego, ks. infułata Franciszka K. Stachowskiego.
Kultywujemy tradycje stroju bronowickiego. Zachęcamy do jego noszenia członków TPB i mieszkańców nie tylko w czasie religijnych uroczystości. Obecnie zauważa się w Bronowicach mieszkańców uczestniczących w strojach bronowickich w takich uroczystościach jak: uroczyste poświęcenie pokarmów w Wielką Sobotę, procesja św. Stanisława z Wawelu na Skałkę, procesja Bożego Ciała, w czasie Święta ulicy Tetmajera oraz uroczystego osadzenia chochoła w Rydlówce przypadającego 21 listopada, w rocznicę wesela Lucjana Rydla z Jadwigą Mikołajczykówną.
Podejmujemy szereg inicjatyw mających na celu utrzymanie porządku i czystości w Bronowicach.
TPB pragnie zachować od zapomnienia starą architekturę drewnianą Bronowic. Zorganizowaliśmy wystawę fotografii pana Marka Kinasza, na których zostały utrwalone pozostałości zabudowy drewnianej, znajdującej się jeszcze w Bronowicach. Zbieramy również stare zdjęcia Bronowic. Pytamy starszych mieszkańców o wydarzenia, które jeszcze pamiętają, a które są przedstawione na fotografiach. Naszym zamiarem jest wydanie albumu pod roboczym tytułem Bronowice na starej fotografii. Zbieramy informacje o starych zwyczajach i tradycjach w Bronowicach, między innymi kolędy i zwyczaje kolędnicze oraz stare przyśpiewki.
Wszystkie powyższe zadania i przedsięwzięcia opierają się na działaniach wielu członków naszego stowarzyszenia. Dzięki ich zaangażowaniu, ofiarności i pracy, TPB istnieje już ponad 25 lat. Współpraca z Muzeum Regionalnym mieszczącym się w Rydlówce, w szczególności z panią Marią Rydlową – kustoszem i opiekunem tego muzeum, z Fundacją im. W. Tetmajera, z członkami rodziny Włodzimierza Tetmajera: panią Elżbietą Konstanty i panem Marcinem Konstanty oraz Szkołą Podstawową nr 50 ubogacają naszą działalność oraz mobilizują do dalszych zadań.